Ik blog nooit in opdracht, maar wel op verzoek. De meeste boeken die ik hier bespreek heb ik met zo'n verzoek gekregen van de uitgevers. Dat betekent niet dat
zij -of wie dan ook- enige invloed kunnen uitoefenen op de inhoud van dit blog. Ik blog gewoon zoals ik er zelf over denk.

Reacties? Graag! Ik stel het zeker op prijs als mensen de moeite nemen om te reageren.
Heb jij ook een weblog over boeken? Ik ben nieuwsgierig, dus laat gerust een linkje achter in jouw reactie.


zaterdag 30 mei 2015

Ga je stoornis te lijf met humor!

Teresa Toten -  De onverwachte held van kamer 13b








Zo heb je nog nooit een Canadees boek gelezen, en zo valt het ene na het andere boek uit Canada in de brievenbus. Want ook De onverwachte held van kamer 13b komt daarvandaan. Het is een beetje een afwijkend boek op dit blog, want zo vaak tref je hier geen jeugdliteratuur aan - of young adult zoals we dat tegenwoordig in goed Nederlands plegen te noemen. 

Net als de eerder besproken Canadese boeken is ook dit weer een verrassing. Het gaat over pubers met OCS - Obsessieve Compulsieve Stoornis. Op zich is dat nog niet eens zo bijzonder want de laatste veertig jaar is de markt volgegooid met jeugdboeken over problemen. Gescheiden ouders, mishandeling, verwaarlozing, seksuele problemen, drugsgebruik, anorexia, pesten, alles kwam langs en vaak oversteeg dat nauwelijks het niveau van een klaagzang. Dit boek is gelukkig anders. 

Het verhaal gaat over Adam, een puber met dwangneuroses. Tijdens zijn wekelijkse groepstherapie, die plaatsvindt in kamer 13b, wordt Adam op slag stapelverliefd op Robyn. Als de therapeut dan voorstelt dat ze allemaal een superheld als alter ego zoeken en Robyn toch haar eigen naam aan wil houden, verandert Adam zichzelf in Batman. Hij zal Robyn redden. Maar gaandeweg blijkt Robyn zichzelf heel goed te kunnen redden en heeft Adam persoonlijk toch wel wat meer problemen aan zijn hoofd dan dat hij aanvankelijk dacht. 

Chaotisch 
Er lopen verschillende verhaallijnen door elkaar. Om te beginnen zijn er de gescheiden ouders van Adam. Zijn moeder heeft van het huis één grote chaos gemaakt en ze raakt steeds verder van het padje. Zijn vader is hertrouwd, waardoor Adam ook een stiefmoeder en een halfbroertje heeft. Dat broertje claimt Adam heel erg, op het ziekelijke af. 
En dan:
- zijn er nog de dreigbrieven die Adam's moeder ontvangt; 
- is de moeder van Robyn overleden; 
- doen de groepsleden steeds weer een beroep op Adam; 
- verlangen de groepsleden van Adam tekst en uitleg over de katholieke kerk, terwijl hij zelf niks heeft met het geloof; 
- wil meneer pastoor hem graag weer terug in de kerk;
en ga zo maar door. 
Als je het bij elkaar telt zijn er wel erg obstakels op Adams weg. En dan hebben we het nog niet eens gehad over zijn persoonlijke problemen met zijn dwangstoornissen, zoals de onneembare drempels, of de verkeerde getallen die eerst geneutraliseerd moeten worden voordat Adam verder kan. En vergeet vooral het allerbelangrijkste niet: hoe moet hij omgaan met zijn verliefdheid?
Kortom: hoe erg kan een jong leven op zijn kop staan. 


Tot nu toe zou je kunnen denken: o jee, weer zo'n litanie vol kommer en kwel, daar heb ik geen trek in. Maar dan heb je buiten Teresa Toten gerekend. Zij weet al dit puberleed op een respectvolle én humoristische manier te verwoorden. De situaties en problemen brengt ze vrij vanzelfsprekend. Bijvoorbeeld als Adam niet door een deur kan omdat hij eerst allerlei rituelen uit moet voeren voordat de deur "geneutraliseerd" is, accepteert iedereen dat als een normaal gegeven. Ze wachten op Adam, zoals ze ook zouden wachten als hij nog even naar het toilet had gemoeten, of als hij zijn jas nog aan moest doen. Die vanzelfsprekendheid maakt het verhaal lichter, net als de soms ironische toon. Geen zieligdoenerij of vals sentiment in dit boek, maar begrip, mededogen en humor. En daardoor blijft het een prettig boek.

Ik kan me indenken dat het voor jongeren een prettig boek is. Als je zelf met psychische problemen kampt biedt dit boek herkenning, maar het laat ook zien dat je op een andere manier naar je situatie kunt kijken. Het is niet allemaal moeilijk en zwaar, je kunt er ook om lachen. Voor buitenstaanders is het een prima manier om wat meer te weten te komen over OCS.


Oppervlakkig
Toch heb ik wel wat kritiekpuntjes. Zo zijn de meeste karakters -op Adam na- een beetje oppervlakkig. Daardoor begrijp ik soms niet goed waarom mensen bepaalde dingen doen. Waarom is die moeder de laatste jaren zo'n rotzooi gaan maken, terwijl ze dat vroeger nooit deed? Komt dat alleen maar omdat ze nu gescheiden is? Waarom claimt dat broertje Adam op een ziekelijke manier? Waarom gaan Robyn en haar vader elkaar continu uit de weg? Waarom begint groepslid Thor opeens te praten terwijl hij altijd zijn mond hield? 

Een ander kritiekpuntje is het omslagontwerp van de Nederlandse editie. Kleur, opmaak en lettertype maken voor mij meteen duidelijk dat dit een boek voor jongeren is, maar daar blijft het verder bij. Ik zou dit boek alleen vanwege dit omslag al nooit in mijn hand nemen, als ik het in de winkel zou zien. Maar goed, ik ben dan ook geen jongere meer.
Het Canadese ontwerp vind ik veel mooier. Het is gemaakt als een brief die uit losse uitknipletters is samengesteld. Zo zagen de dreigbrieven die Adams moeder kreeg er ook uit. Op de "bodem" zie je een enorme chaos aan letters en knipsels liggen: de chaos in het huis van Adams moeder. Dit ontwerp refereert veel meer aan de inhoud, terwijl het Nederlandse ontwerp dat helemaal niet doet. 






GELEZEN:
titel: De onverwachte held van kamer 13b
auteur: Teresa Toten
oorspronkelijke titel: The unlikely hero of room 13B (2013)
vertaling: Esther Ottens
genre: young adult
verschenen: november 2014
uitgever: Gottmer


Dit boek las ik in het kader van Een perfecte dag voor literatuur
Lees hier wat andere boekbloggers ervan vonden




1 opmerking:

Lalagè zei

Interessant, jij kijkt er weer heel anders naar. De Nederlandse omslag sluit helemaal aan bij het thema van superheld, dat ook in de titel terugkomt. Ik vind het ook niet mooi, maar snap wel waarom daarvoor gekozen is.