Ik blog nooit in opdracht, maar wel op verzoek. De meeste boeken die ik hier bespreek heb ik met zo'n verzoek gekregen van de uitgevers. Dat betekent niet dat
zij -of wie dan ook- enige invloed kunnen uitoefenen op de inhoud van dit blog. Ik blog gewoon zoals ik er zelf over denk.

Reacties? Graag! Ik stel het zeker op prijs als mensen de moeite nemen om te reageren.
Heb jij ook een weblog over boeken? Ik ben nieuwsgierig, dus laat gerust een linkje achter in jouw reactie.


maandag 30 maart 2015

Ik val niet omdat ik viel, maar omdat ik sprong

Sarah Meuleman - De zes levens van Sophie 





Wow, wat een boek. Vanaf het begin overvalt het me. Dat sinistere, het weten dat er iets vreselijks is gebeurd, maar wat? Het boek opent ermee en eist daardoor meteen al mijn aandacht op. 
Maar ach, bijna elke thriller, elke whodunnit begint zo. Dat zijn voor de hand liggende stijltrucjes die altijd werken, ik heb ze ook ooit geleerd. Of is er hier meer aan de hand? 

Gooi alles op een hoop: 1996, België, Marc Dutroux, verdwenen kinderen, de witte marsen - 1918-1926, Agatha Christie, haar twijfels aan het begin van haar carrière, haar verdwijning die gelukkig maar kort duurde - 2014-2015, de New Yorkse jetset, bizarre feesten, coke en allerlei andere drugs waar je goedbeschouwd niet eens van wilt weten - 1928-1939, Barbara Follet, wonderkind en schrijfster, zwaar depressief, loopt het huis uit en verdwijnt voorgoed, ze wordt zelfs niet gezocht - 1932-1941, Virginia Woolf, gevierd schrijfster, loopt het water in en verdrinkt. 
Door al die echte levens en echte gebeurtenissen heen loopt het fictieve verhaal van Hannah en Sophie, twee hartsvriendinnen die uit elkaar lijken te groeien. En dan, ineens, na die ene nacht in 1996 klapt het. Sophie verdwijnt. Zou ze het zoveelste Dutroux-slachtoffer zijn?
Een warboel? Nee, een intelligent en mooi opgebouwd verhaal, dat zich laagje na laagje af laat pellen.


Zelfdestructie
Het verhaal volgt Hannah, die als gevierd society-verslaggeefster in New York werkt. Van de ene op de andere dag stopt ze met haar columns, verlaat ze haar vriend, haar dure appartement, haar luxe leventje en trekt ze zich terug in een armoedig kale ruimte. Ze wil daar een boek schrijven over drie beroemde schrijfsters die ooit verdwenen (Christie keerde overigens terug om 50 jaar later pas te overlijden) maar eigenlijk draait het allemaal om de verdwijning van Sophie, bijna 20 jaar geleden. En daaronder zit nog een andere zoektocht: die naar haarzelf. Net zoals de drie onderzochte schrijfsters neigt ook Hannah steeds meer naar zelfdestructie. De mensen die van haar houden kunnen haar niet langer van de drugs en de foute mannen afhouden. Als lezer zie je Hannah steeds verder naar een zelfverkozen einde toewerken. Of zoals ze zelf zegt: "Ik val niet omdat ik viel, maar omdat ik sprong". 
Dit heeft zijn reden, die overigens niet letterlijk wordt uitgesproken. Maar alles wijst naar die laatste nacht dat Hannah en Sophie samen waren en waarin vreselijke dingen zijn gebeurd. Die heeft Hannah allemaal verdrongen. Naarmate ze meer laagjes afpelt van haar nieuwe, gevierde leventje, worden er stukje bij beetje meer laagjes van vroeger zichtbaar. Hannah weet alles, maar laat niet alles tegelijk toe tot haar bewustzijn en gedachten. Dat zou onverdraaglijk zijn. Als lezer word je op deze manier ook maar mondjesmaat wijzer. 

De opbouw van het verhaal doet van meet af aan sterk denken aan de schrijfstijl van Agatha Christie. Het geeft mij al snel de aandrang om het verhaal -of in ieder geval fragmenten- opnieuw te lezen, met ogen die weten wat er gaat komen. Misschien ontdek ik dan sporen die zo tussen neus en lippen ergens zijn achtergelaten en waar ik in eerste instantie overheen las. En zoals het een "Christie" betaamt, komt ook hier in het allerlaatste hoofdstuk een totaal andere apotheose dan dat je zou verwachten. En óók zoals het een goede "Christie" betaamt, ga ik als lezer dan terugdenken waar ik in hemelsnaam de juiste aanwijzingen heb gemist en waarom ik dit niet op deze manier heb zien aankomen. 

Gebeeldhouwde zinnen
Maar dit boek is meer, veel meer. Qua opzet mag het er dan op lijken, maar qua taalgebruik wil en kan ik het niet vergelijken met Agatha Christies werk. De laatste keer dat ik een boek van haar las, was kort na haar overlijden in 1976 en ik herinner me niets meer van Christies woorden en zinnen. Ze hebben niet voldoende indruk achtergelaten.
Sarah Meuleman schrijft mooi. Gebeeldhouwde zinnen, soms gelardeerd met Vlaamse woorden, maar de zinsbouw is echt Nederlands. De stijlfiguren buitelen over elkaar heen, toch stoort dat niet. Mij niet in ieder geval. Want Meuleman weet het zo precies in de hand te houden dat het nergens bombastisch wordt. Nergens gaat het mij vervelen. Ik geniet van zinnetjes als Ben (...) is een vriendelijke reus, miskleed in een wit gewaad dat weinig flatteus op zijn bierbuik leunt. (p.190) Of iets verder, op de volgende pagina: Hij gooit zijn brede armen om haar heen, een deken van vlees en warmte, een knuffel zoals alleen de beer kan geven. Of op p. 197: Een taai getrouwd stuk brood 
En zo staat het hele boek vol. Het komt niet gezocht over, binnen de context roept de beeldspraak met enkele woorden juist direct de goede sfeer en een duidelijk beeld op. 


Meuleman leeft zich in in de personages en beschrijft heel geloofwaardig en doorleefd hun emoties en gedachten. Per hoofdstuk maakt ze tijdsprongen waarbij ze ook steeds van perspectief wisselt. De ene keer is Hannah aan het woord, dan weer Sophie, afgewisseld met het leven door de ogen van de drie bekende schrijfsters. 
De spanningsboog is strak, daarin verschilt dit boek niet van willekeurig welke andere whodunnit, maar door de gelaagdheid, de psychologische diepgang, het verrassende taalgebruik, het inlevingsvermogen en de bijzondere vorm met doorkijkjes naar de levens van de schrijfsters is dit boek veel méér. 
Ik weet niet wat er dit jaar nog gaat volgen, ik kan dus niet zeggen dat ik dit het beste boek van 2015 vind. Maar ik kan wel zeggen dat ik het een van de betere boeken vind die ik de laatste tijd heb gelezen. De zes levens van Sophie is een méér dan veelbelovend debuut. En dan vind ik het vreemd dat de belangrijkste kranten en tijdschriften bij mijn weten tot op het moment dat ik dit schrijf (18 maart 2015) nog geen recensies van dit boek hebben gepubliceerd. Kom op jongens, doe daar eens iets aan!


GELEZEN:

titel: De zes levens van Sophie

auteur: Sarah Meuleman

genre: roman

verschenen: 20 februari 2015 

uitgever: Lebowski


Dit boek las ik in het kader van Een perfecte dag voor literatuur
Lees hier wat andere boekbloggers ervan vonden


Geen opmerkingen: