uitgever: Maven Publishing BV
verschenen: december 2012
Korte samenvatting:
"Minder eten, meer bewegen”, is al jarenlang het meest gehoorde adagium van bijna iedereen die iets wil zeggen over afvallen. “Elk pondje gaat door het mondje” en “wie te dik is doet iets niet goed”, ofwel: “eigen schuld, dikke bult”.
verschenen: december 2012
"Minder eten, meer bewegen”, is al jarenlang het meest gehoorde adagium van bijna iedereen die iets wil zeggen over afvallen. “Elk pondje gaat door het mondje” en “wie te dik is doet iets niet goed”, ofwel: “eigen schuld, dikke bult”.
Asha ten Broeke (heeft een te hoog BMI en komt al aan als ze bij wijze van spreke aan eten denkt) en Ronald Veldhuizen (geen gram te zwaar, eet en drinkt wat hij wil, sport niet en zal toch niet aankomen) nemen de mythes rond gewichtsbeheersing onder de loep. Uit onder andere een zeer zorgvuldige literatuurstudie en interviews met wetenschappers komt volgens Ten Broeke en Veldhuizen steeds weer naar voren dat lijnen niet werkt. Na elke slag tegen de kilo’s vliegt het verloren gewicht er mét rente weer net zo snel bij. Of sneller. Het lichaam is nou eenmaal gemaakt om te overleven. Zodra er 'hongersnood' dreigt, gaat alles op de spaarstand. Als je dan stopt met lijnen, kom je direct weer aan. De volgende keer zal afvallen nóg moeilijker worden.
Overgewicht is volgens de onderzoekers en de schrijvers enerzijds in grote mate genetisch bepaald, anderzijds wordt het door de commercie op alle mogelijke wijzen haast ondoenlijk gemaakt om calorieën te ontwijken.
De schrijvers leggen uit hoe onze stofwisseling geëvolueerd is, hoe het fysiek en psychisch werkt, waar de voetangels en klemmen zitten en wat er echt niet mogelijk is. Ook laten ze zien hoe het slankheidsideaal ontstond in de 19e eeuw: niet omdat het gezonder zou zijn, maar omdat men het toen mooi vond. Dat is een eigen leven gaan leiden, gezondheidsclaims zijn er pas later aan gekoppeld. Ten onrechte blijkt, want heel wat gezondheidsonderzoek prikken de schrijvers (zelf wetenschappers) door. Echt zwaar overgewicht is inderdaad niet gezond, maar wat wij tegenwoordig overgewicht noemen is vaak gezonder dan het vigerende slankheidsideaal.
Overgewicht is volgens de onderzoekers en de schrijvers enerzijds in grote mate genetisch bepaald, anderzijds wordt het door de commercie op alle mogelijke wijzen haast ondoenlijk gemaakt om calorieën te ontwijken.
De schrijvers leggen uit hoe onze stofwisseling geëvolueerd is, hoe het fysiek en psychisch werkt, waar de voetangels en klemmen zitten en wat er echt niet mogelijk is. Ook laten ze zien hoe het slankheidsideaal ontstond in de 19e eeuw: niet omdat het gezonder zou zijn, maar omdat men het toen mooi vond. Dat is een eigen leven gaan leiden, gezondheidsclaims zijn er pas later aan gekoppeld. Ten onrechte blijkt, want heel wat gezondheidsonderzoek prikken de schrijvers (zelf wetenschappers) door. Echt zwaar overgewicht is inderdaad niet gezond, maar wat wij tegenwoordig overgewicht noemen is vaak gezonder dan het vigerende slankheidsideaal.
Ook staan de schrijvers uitgebreid stil bij wijze waarop de maatschappij tegen overgewicht aankijkt en de stigma’s, vooroordelen en discriminatie waar mensen met overgewicht mee te maken krijgen.
Ik ben een ervaringsdeskundige. Sinds ik als 16-jarige voor het eerst ging lijnen, heb ik alles wel voorbij zien komen: Weight Watchers, Atkins, Montignac, Sonja Bakker, Cambridge, brooddieet, shakes, (zeer) intensief sporten, persoonlijke aanpak door een diëtiste en noem het maar op. En het enige dat ik er mee opschoot, is dat ik nu 50 kilo zwaarder ben dan na mijn eerste lijnpoging.
De laatste vijf jaar doe ik er niets meer aan, ik eet alleen zo gezond mogelijk en maak alles zelf, op zaken als boter en kaas na. Sindsdien is mijn gewicht gelijk gebleven. En wat is nou het belang van overgewicht, als mijn conditie, bloeddruk, bloedsuikerspiegel, cholesterolniveau en alle andere belangrijke zaken wel in orde zijn?
Ik ben een ervaringsdeskundige. Sinds ik als 16-jarige voor het eerst ging lijnen, heb ik alles wel voorbij zien komen: Weight Watchers, Atkins, Montignac, Sonja Bakker, Cambridge, brooddieet, shakes, (zeer) intensief sporten, persoonlijke aanpak door een diëtiste en noem het maar op. En het enige dat ik er mee opschoot, is dat ik nu 50 kilo zwaarder ben dan na mijn eerste lijnpoging.
De laatste vijf jaar doe ik er niets meer aan, ik eet alleen zo gezond mogelijk en maak alles zelf, op zaken als boter en kaas na. Sindsdien is mijn gewicht gelijk gebleven. En wat is nou het belang van overgewicht, als mijn conditie, bloeddruk, bloedsuikerspiegel, cholesterolniveau en alle andere belangrijke zaken wel in orde zijn?
In deze context is het voor mij een verademing om Eet mij te lezen: ein-de-lijk iemand die het snapt! Dik zijn is geen gebrek aan wilskracht, het heeft echt heel andere oorzaken. En ik kan dat honderdduizend keer uitleggen, dat gelooft toch niemand, behalve mijn collega-zwaargewichten.
Dat is meteen het enig jammere aan dit boek: het zal waarschijnlijk alleen gelezen worden door mensen die rechtstreeks met deze problematiek te maken hebben. ‘Slanke-dennen’ hebben geen enkele noodzaak om dit boek ter hand te nemen, de publieke opinie zal er dus niet door veranderen. Wat dat betreft had dit boek beter Lees mij kunnen heten.
Eet mij is echt een aanrader. Niet alleen vanwege het onderwerp, maar ook door de manier waarop het geschreven is. Dit is eindelijk eens geen bombastisch Amerikaans zelfhulpboek dat in een vertaling nooit precies de juiste snaar kan raken. Het taalgebruik en de humor van Eet mij spreekt ons -Nederlanders- aan. De aanpak leest als een journalistieke reportage, zo staat er niet ‘Uit rapport zus en zo blijkt dat…’, maar ‘We besluiten op bezoek te gaan bij …, misschien kan hij ons uitleggen hoe….’
Ook de heel uitgebreide voetnoten hebben een toegevoegde waarde. Ze verwijzen niet alleen naar een bron, maar geven ook precies aan waar we die bron -al dan niet op internet- kunnen vinden en welke zoekwoorden je daarbij moet gebruiken. Of ze geven gewoon prettige, gezellige of anderszins wetenswaardige details. Hierdoor leest het boek als een prettig gesprek met iemand die eindelijk begrijpt wat je probleem is en die dat ook in een context kan zetten.
En voor wie toch wil afvallen hebben ze ook adviezen. Volgens de schrijvers zijn er maar twee dingen die echt helpen. Dat zijn een rigoureuze maagverkleining óf een heel langzaam proces van gezond eten en met heel kleine stapjes omschakelen. Je valt dan hooguit een of twee kilo per jaar af, maar je lichaam heeft dat niet in de gaten en gaat niet over op de 'spaarstand'. Ik denk dat ik me daar maar eens aan ga wagen.
En voor wie toch wil afvallen hebben ze ook adviezen. Volgens de schrijvers zijn er maar twee dingen die echt helpen. Dat zijn een rigoureuze maagverkleining óf een heel langzaam proces van gezond eten en met heel kleine stapjes omschakelen. Je valt dan hooguit een of twee kilo per jaar af, maar je lichaam heeft dat niet in de gaten en gaat niet over op de 'spaarstand'. Ik denk dat ik me daar maar eens aan ga wagen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten